Zatrudnię instruktora nauki jazdy!!!
Coraz częściej takie ogłoszenia ukazują się, nie tylko w konkretnych regionach, lecz również w całej Polsce.
Spowodowane jest to stale malejącą liczbą instruktorów nauki jazdy. Starsi, z większym stażem i doświadczeniem, osiągając wiek emerytalny, odchodzą na zasłużony odpoczynek. Część wypala się zawodowo i zmienia charakter pracy, a jeszcze inni, ci którzy mieli większe oczekiwania pod względem płacowym, w zderzeniu z poziomem odpowiedzialności, warunkami pracy i specyfiką zawodu przebranżawiają się i odchodzą od zawodu instruktora nauki jazdy. Nie bez znaczenia są zmiany w przepisach dotyczących szkolenia, które zaszły kilka lat temu.
Zaczyna być odczuwalny brak nowych, młodych kadr instruktorskich, mimo zdecydowanie lepszych niż dotychczas warunków płacowych. Zdaniem niektórych właścicieli i kierownictw ośrodków szkolenia kierowców prowadzi to do zapaści w szkoleniu przyszłych kierowców. Warto zadać pytanie, dlaczego tak się dzieje? Mimo, że organizowane są kursy dla kandydatów na instruktorów nauki jazdy, nie przekłada się to na przyrost fachowej kadry instruktorskiej. Obecnie w Urzędzie m. st. Warszawy zarejestrowanych jest 114 ośrodków nauki jazdy, 722 instruktorów i 6 wykładowców. A ilu z nich praktycznie szkoli? Wielu z nich mimo że posiada uprawnienia nie trudni się szkoleniem albo tylko okolicznościowo. Pojawianie się ogłoszeń o chęci zatrudnienia instruktorów wskazuje, że wykazana przez Urząd formalna liczba instruktorów nie zaspakaja potrzeb kadrowych ośrodków szkolenia.
Egzamin dla kandydatów na instruktorów nauki jazdy zdaje niepokojąco mało osób podchodzących do niego i to przeważająca liczba już jego pierwszej części teoretycznej, składającej się z 20 pytań z zakresu kategorii B i 14 pytań z zakresu dalszych poszczególnych kategorii prawa jazdy. Egzamin zalicza tylko 5% do 10% zdających. Przykładowo: w województwie mazowieckim na 90 osób, podchodzących do egzaminu, wynik pozytywny uzyskało tylko 5.
Czym jest spowodowany tak zły wynik – „duży odsiew”? Czy niewłaściwie prowadzonymi zajęciami na kursie i źle opracowanym programem? Czy zbyt małym zaangażowaniem osób szkolonych? Czy zbyt trudnymi pytaniami testowymi, za wysokimi kryteriami, wysoko postawioną poprzeczką? Czy tym, że pytania nie są ogólnodostępne, jak w przypadku innych egzaminów zawodowych?
W jaki sposób rozwiązać ten problem, zdając sobie sprawę z tego, że instruktor nauki jazdy musi posiadać duży zasób wiedzy w zakresie obowiązujących przepisów ruchu drogowego, umiejętności przekazania jej osobom ubiegającym się o uprawnienia do kierowania pojazdami?
Jedną z propozycji jest odtajnienie pytań egzaminacyjnych, z jednoczesnym powiększeniem bazy pytań, tak aby obejmowała cały zakres zagadnień, czego skutkiem byłoby przyswojenie całkowitej wiedzy potrzebnej nie tylko do zdania egzaminu ale także do wykonywania zawodu, podczas zapoznawania się z treścią pytań w czasie przygotowań do egzaminu.
A może złagodzeniem kryteriów?
Jeszcze innym rozwiązaniem może być, przy zachowaniu kryteriów czasowych, zezwolenie podczas egzaminu testowego na korzystanie z pomocy źródłowych tj. Dziennik Ustaw. Dlaczego? Ponieważ ciągle zachodzą zmiany w przepisach, a wielu instruktorów niestety nie wie jak i gdzie szukać odpowiednich zapisów w aktach prawnych. To rozwiązanie może zmobilizować kandydatów na instruktorów do śledzenia na bieżąco zachodzących zmian, a przez to doskonalenia rozeznania w budowie przepisów i ich właściwego odczytywania.
Może znajdą się inne rozwiązania, propozycje, aby wyprowadzić szkolenie z zapaści i przywrócić właściwą jakość kształcenia przyszłych instruktorów, a co za tym idzie również kierowców, aby przez to zwiększyć bezpieczeństwo na polskich drogach, które obecnie nie jest na najwyższym poziomie. Może władze ustawodawcze pochylą się nad problemem i wprowadzą zapisy w prawie adekwatne do sytuacji, zapobiegające upadkowi szkolenia.
Planujemy zwrócenie się w imieniu wszystkich ośrodków szkolenia kierowców w Polsce do Ministra Infrastruktury Pana Andrzeja Adamczyka i Dyrektora Departamentu Transportu Drogowego Pana Bogdana Oleksiaka z prośbą o zajęcie się narastającym problemem rosnącej skali braków kadrowych związanych ze spadkiem liczby nowych instruktorów w systemie szkolenia kierowców. Dobre i trafne rozwiązania, poprzedzone głęboką analizą opisanego zjawiska, przy uwzględnieniu głosów płynących ze środowiska szkoleniowego, mogłyby wpłynąć na odwrócenie tego niepokojącego trendu, a poprzez zmiany w przepisach i odpowiednim docenieniu zawodu instruktora nauki jazdy, podnieść jego prestiż na tyle, aby młodzi ludzie chcieli wiązać z nim swoją karierę zawodową. Aby głos płynący ze środowiska szkoleniowego był znaczącym głosem doradczym dla rozwiązania problemu, potrzebna jest opinia w tej sprawie wyrażona przez jak najszersze grono instruktorów. Prosimy zatem o nadsyłanie państwa opinii i propozycji konkretnych rozwiązań na adresy e-mail: sosk@waw.pl lub jan.szumial@sosk.waw.pl
Poniżej przedstawiam w dużym skrócie zakres szkolenia na kursie dla kandydatów na instruktorów nauki jazdy oraz warunki i zakres egzaminu dla kandydatów na instruktora nauki jazdy.
Jan Szumiał-prezes SOSK Warszawa
Kurs dla kandydatów na instruktora nauki jazdy:
Teoria: 130 godzin.
Zagadnienia- przedmioty: psychologia, metodyka nauczania, prawo o ruchu drogowym, technika kierowania pojazdem i obsługa pojazdu, Bezpieczeństwo Ruchu Drogowego, zasady prowadzenia osk, technika i taktyka jazdy, praktyka instruktora
Praktyka: 55 godzin + w zależności od kategorii prawa jazdy odpowiednio: 10, 30, 15, 25 godzin na każdą kategorią prawa jazdy.
W ramach kursu omawiane jest zagadnienie dotyczące etyki zawodu instruktora i wykładowcy nauki jazdy.
Egzamin dla kandydatów na instruktora nauki jazdy- grupy 5-40 osób:
Część I- testy przygotowane dla kandydatów na instruktorów nauki jazdy
20 pytań z zakresu kat: A;B, każde pytanie posiada 3 odpowiedzi z których co najmniej jedna musi być prawidłowa; czas trwania egzaminu-30 min. zalicza 34pkt. z 40pkt możliwych
14 pytań z zakresu każdej pozostałej kategorii prawa jazdy; czas trwania egzaminu-20 min. Zalicza 23 pkt. Z 28 możliwych.
Zagadnienia: psychologia, metodyka nauczania- znajomość programów szkolenia osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, prawo o ruchu drogowym, technika kierowania pojazdem i obsługa pojazdu, technika i taktyka. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym.
Część II: pokaz przeprowadzenia zajęć teoretycznych osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdem; czas trwania: min. 15 min.
Część III: pokaz przeprowadzenia zajęć praktycznych na placu manewrowym lub w ruchu drogowym.
Wynik negatywny z egzaminu praktycznego jeżeli osoba zdająca egzamin zaprezentuje w nieprawidłowy sposób przeprowadzenie zadania egzaminacyjnego lub naruszy przepisy ruchu drogowego.
Warunkiem do przystąpienia kolejnej części egzaminu jest uzyskanie pozytywnego wyniku z poprzedniej części.
Opłata za egzamin wynosi:
Kat. B i T: Część I – 50 zł; Część II – 50 zł; Część III – 240 zł
Kat. A, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E: Część I -50 zł; Część II- 50 zł; Część III – 260zł
Przygotowane na podstawie:
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dn. 04.03.2016poz. 280
Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dn. 13.11.2015 poz. 155